Usuwanie zębów mądrości – jak przebiega ekstrakcja ósemek?

Spis treści:

1. Usuwanie ósemek – kiedy jest konieczne?
2. Jak przygotować się do ekstrakcji zębów mądrości?
3. Wyrywanie ósemek – jak wygląda?
4. Czy zawsze trzeba wyrywać ósemki?
5. Możliwe powikłania po zabiegu
6. Pielęgnacja jamy ustnej po usunięciu zębów mądrości

Usuwanie ósemek – kiedy jest konieczne?

Jednym z najczęstszych wskazań do ekstrakcji ósemek są towarzyszące wyrzynaniu dolegliwości bólowe oraz nawracające stany zapalne. Niezwykły dyskomfort powoduje niemożność wykonywania podstawowych czynności i znacząco obniża jakość codziennego funkcjonowania. Pacjenci często zmagają się przy tym z halitozą, czyli przykrym zapachem z jamy ustnej. Zdarza się, że uskarżają się także na dolegliwości ze strony układu oddechowego, głównie gardła i krtani – mało kto wie, że mogą być one wywołane właśnie zapaleniem ze strony zęba mądrości.

Bardzo często się zdarza, że zęby mądrości ulegają zatrzymaniu. Oznacza to, że ząb zatrzymał się na pewnym etapie wyrzynania. To szczególnie przykra sytuacja, która wiąże się ze znacznymi dolegliwościami. Pacjenci bardzo często zmagają się z bólem, opuchlizną, bólami głowy, czy stawu skroniowo-żuchwowego. Bardzo charakterystyczne dla zatrzymanych zębów mądrości jest pericoronitis. Pojęcie to oznacza zapalenie tzw. kapturka dziąsłowego (nazwa kolokwialna), czyli fałdu tkanki miękkiej znajdującej nad próbującym się wyrznąć zębem.

Kolejnym wskazaniem do ekstrakcji jest brak dostatecznej ilości miejsca w łuku zębowym. Pojawienie się w jamie ustnej ostatniego trzonowca, może powodować stłoczenia i rotacje dotychczas prosto ustawionych zębów. Stan ten jest szczególnie uciążliwy dla pacjentów, przykładających dużą wagę do względów estetycznych.

Usunięcie ósemek należy także rozważyć w przypadku nieprawidłowego toru ich wyrzynania. Zdarza się, że zęby mądrości skierowane są nie do jamy ustnej, a do drugiego zęba trzonowego. W efekcie tego w wyniku procesu wzrostu i wyrzynania, zamiast dopełnić łuk zębowy, uszkadzają one właśnie siódemki. Jest to wskazanie do niezwłocznej ekstrakcji, w celu jak najszybszego ograniczenia destrukcji kolejnego zęba.

Sprawdź ofertę: Leki na ból zęba

Jak przygotować się do ekstrakcji zębów mądrości?

Przed przystąpieniem do ekstrakcji zębów mądrości niezbędne jest odpowiednie przygotowanie. Dotyczy ono zarówno naszego zdrowia, jak i wcześniejszego wykonania odpowiednich badań.

Do przeprowadzenia zabiegu niezbędne jest posiadanie zdjęcia pantomograficznego lub tomografii wolumetrycznej, czyli badania CBCT. Zdjęcie pantomograficzne wykonane jest w dwuwymiarowej projekcji, która ukazuje jednocześnie okolicę szczęki i żuchwy. CBCT z kolei obrazuje konkretne obszary w projekcji trójwymiarowej, co wiąże się ze znacznie większą precyzją obrazu. Oba zdjęcia pozwalają na określenie położenia zęba, dzięki czemu możliwe jest przeprowadzenie zabiegu. Ukazują one także stosunek zęba wobec okolicznych struktur, np. do kanału nerwu zębodołowego dolnego. Pozwala to lekarzowi na wcześniejsze określenie stopnia trudności zabiegu oraz ewentualne specjalne przygotowanie do jego przeprowadzenia.

W indywidualnym przygotowaniu do ekstrakcji zęba mądrości podstawą jest zachowanie odpowiedniej higieny jamy ustnej. Chirurgiczne zabiegi wiążą się z ryzykiem powikłań. Zachowanie higieny na najwyższym poziomie bez wątpienia będzie miało sprzyjający wpływ na proces gojenia.

Należy pamiętać także o tym, aby przed rozpoczęciem zabiegu poinformować lekarza dentystę o chorobach przewlekłych oraz o przyjmowanych na stałe lekach. 

Część leków stale przyjmowanych wyklucza wykonanie procedury ekstrakcji zęba mądrości bez wcześniejszego specjalnego przygotowania.

Choroby mogą natomiast powodować problemy w trakcie przeprowadzenia zabiegu ekstrakcji jak np. przedłużenie lub wzmaganie krwawienia. Część z chorób, takich jak np. cukrzyca czy dolegliwości z grupy zaburzeń autoimmunologicznych mogą utrudniać i wydłużać proces gojenia.

Sprawdź: Ropień zęba – przyczyny, objawy, sposoby leczenia i powikłania

Wyrywanie ósemek – jak wygląda?

Nowoczesna stomatologia zapewnia przeprowadzenie zabiegu ekstrakcji zębów mądrości w pełnym komforcie dla pacjenta. Procedura prowadzona jest zupełnie bezboleśnie, dzięki zastosowaniu znieczulenia.

Ekstrakcja ósemek może być prowadzona jako klasyczna ekstrakcja lub usunięcie chirurgiczne.

Klasyczna ekstrakcja prowadzona jest wtedy, kiedy ząb ustawiony jest już w łuku zębowym. Prowadzi się ją przy użyciu dźwigni, służących do wyważania zęba i zerwania jego więzadeł oraz kleszczy odpowiedzialnych za uchwycenie i wyrwanie zęba.

Chirurgiczna ekstrakcja stosowana jest w przypadku ósemek niewyrzniętych lub częściowo zatrzymanych. Wymaga stworzenia odpowiedniego dostępu do zęba, który otrzymuje się zwykle poprzez nacięcie dziąsła, preparację specjalnego płata oraz zdjęcie tkanki kostnej przy zastosowaniu specjalnych wierteł. Mimo że wiele pacjentów kojarzy chirurgiczne ekstrakcje jako bardziej traumatyczne, są one prowadzone w jednakowym komforcie jak ekstrakcje klasyczne. Jak najbardziej, wiążą się one z wyższym poziomem trudności i wymagają większego doświadczenia, nie zmienia to jednak faktu, że odczucia pacjentów są takie same i przy ekstrakcjach klasycznych, jak też przy tych chirurgicznych.

Przeczytaj: Czego nie wolno robić po wyrwaniu zęba?

Czy zawsze trzeba wyrywać ósemki?

Mimo powszechnie panującego przekonania o konieczności usuwania trzecich trzonowców, w większości przypadków nie ma wskazań do ich ekstrakcji. Ósemki powinny być usuwane tylko wtedy, kiedy są ku temu określone wskazania.  W przypadku, gdy proces wyrzynania zęba przebiega prawidłowo, a w łuku znajduje się optymalna ilość miejsca, ósemki mogą być z powodzeniem zachowane w jamie ustnej.

Możliwe powikłania po zabiegu

Jednym z najczęstszych powikłań występującym po zabiegu ekstrakcji ósemek jest ból poekstrakcyjny z towarzyszącym mu obrzękiem okolicznych tkanek. Pacjenci uskarżają się przy tym na dyskomfort, który znacząco ogranicza ich codzienne funkcjonowanie. W takich przypadkach powinno pomóc zastosowanie przeciwbólowych i przeciwzapalnych leków na ból zęba, które można dostać w aptece. Ból, który nie poddaje się leczeniu, może oznaczać poważniejsze powikłanie. Jednym z nich jest suchy zębodół.

Przeczytaj: Skąd się bierze brzydki zapach z ust? Jak pokonać halitozę?

Suchy zębodół to częsta dolegliwość, z którą najczęściej zmagają się pacjenci nieumiejący ograniczyć spożycie wyrobów nikotynowych. Objawia się ona uporczywym, bardzo nasilonym bólem, który pojawia się w ok. 2-3 dobie po zabiegu. Dodatkowo dochodzi do zwiększenia wrażliwości dotykowej. Sama rana poekstrakcyjna wypełniona jest brunatnymi masami zgorzelinowymi o przykrym zapachu.

Innym wartym uwagi powikłaniem jest szczękościsk. Polega on na znacznym ograniczeniu możliwości rozwierania ust. Jest on zwykle powiązany z podrażnieniem włókien nerwowych i mięśniowych, do których dochodzi najczęściej w wyniku ekstrakcji właśnie zębów trzonowych.

Część pacjentów po zabiegu ekstrakcji zmaga się z zaburzeniami czucia. Są one zwykle spowodowane podrażnieniem włókien nerwowych podczas iniekcji środka znieczulającego. Powrót prawidłowego czucia następuje zwykle po 1-6 miesiącach, jednak uzależniony jest od kwestii indywidualnych. W celu przyspieszenia regeneracji włókien nerwowych można zastosować naświetlanie lampą ze specjalnie przystosowanymi filtrami lub kuracje preparatami zawierającymi kompleks witamin z grupy B. 

Przeczytaj: Czym jest skrzep po wyrwaniu zęba?

Pielęgnacja jamy ustnej po usunięciu zębów mądrości

Po zabiegu ekstrakcji zębów ósmych szczególną uwagę należy zwrócić na higienę jamy ustnej. Dobrze przeprowadzony zabieg stanowi jedynie 50% sukcesu. Na kolejne 50% składa się prawidłowo przebiegający proces gojenia. Jak więc należy postępować, aby ograniczyć ryzyko wystąpienia pozabiegowych powikłań?

1. Przez co najmniej dwie pierwsze godziny od zabiegu ogranicz spożywanie posiłków. To kluczowy okres dla formowania się wypełniającego ranę skrzepu, dlatego też warto wyeliminować jakiekolwiek drażnienia lub obciążenia obolałej okolicy.
2. Przez 24-72 godziny zredukuj spożywanie pokarmów twardych oraz dań ostrych.
3. Przez 24-72 godziny unikaj intensywnego płukania jamy ustnej.
4. Przez pierwsze 5-7 dni od ekstrakcji, zabiegi higieniczne w okolicy rany przeprowadzaj wyjątkowo delikatnie i dokładnie.
5. W przypadku pojawienia się opuchlizny bądź obrzęku zastosuj okłady chłodzące. Z pewnością złagodzą one dolegliwości bólowe i dyskomfort.
6. W przypadku dolegliwości bólowych sięgnij po leki przeciwbólowe. Przy wyborze odpowiedniego preparatu możesz zasięgnąć opinii swojego lekarza dentysty lub zdecydować się na jeden z ogólnodostępnych leków o działaniu przeciwzapalnym.
7. Przez kolejne 3-10 dni unikaj spożywania wyrobów alkoholowych i nikotynowych.

Poza ogólnymi zaleceniami pamiętaj o tym, że najważniejsze są wskazówki otrzymane od lekarza dentysty. Szczególną uwagę należy zwrócić na przypadki, w których w wyniku rozległości zabiegu, przepisany został antybiotyk. Bardzo ważne jest to, by przyjmować go w regularnych odstępach czasu. Nie wolno także przedwcześnie kończyć terapii, nawet jeśli widoczna jest znaczna poprawa – leki z tej grupy powinny być przyjmowane do zakończenia kuracji.

Bibliografia