Spis treści
Endometrioza występuje u około 10% kobiet w wieku rozrodczym, ale może pojawić się także u nastolatek i po menopauzie. Nawet co druga pacjentka skarżąca się na długotrwały ból w dolnej części brzucha może cierpieć na tę chorobę. Co więcej, prawie połowa kobiet zmagających się z niepłodnością słyszy taką diagnozę. Przeczytaj, by dowiedzieć się więcej, czym jest endometrioza i jak się objawia.
Sprawdź także: Objawy menopauzy oraz sposoby radzenia sobie z dolegliwościami w okresie przekwitania
Jakie są przyczyny endometriozy?
Najważniejsza cecha endometriozy to występowanie komórek endometrium poza śluzówką macicy, czyli ektopowo. Najczęściej choroba ma wiele ognisk. Zajmować może jajniki, jajowody i inne struktury miednicy mniejszej. Zmiany mogą występować także w innych, często odległych narządach, np. w obrębie jamy brzusznej i płucach.
Dotychczas nie ustalono przyczyny występowania endometriozy. Przypuszcza się, że winny może być wsteczny odpływ miesiączki przez jajowody. To prowadzi do zagnieżdżenia się złuszczonych komórek błony śluzowej macicy w nowych miejscach. Inna teoria mówi, że fragmenty endometrium przenoszą się do odległych narządów wraz z krwią. Przypuszcza się też, że fragmenty endometrium mogą przemieszczać się podczas zabiegów w obrębie miednicy mniejszej (np. cięcia cesarskiego).
Ektopowe tkanki są wrażliwe na działanie estrogenów, czyli kobiecych hormonów płciowych i wywołują zapalenie. Towarzyszy mu powstawanie nowych naczyń krwionośnych, tworzenie się zrostów i blizn, włóknienie oraz naciekanie nerwów. Może to prowadzić do bólu i niepłodności.
Kup w aptece: Maści na blizny
Jakie są objawy endometriozy?
Najczęstszymi objawami endometriozy są bolesne i obfite miesiączki oraz bolesność w oddawaniu moczu i stolca. Mogą jednak wystąpić także inne, nietypowe dolegliwości, np. bóle kończyn. Choroba może również przebiegać bezobjawowo i zostać wykryta przypadkowo podczas badania ginekologicznego.
Sprawdź ofertę: Leki na ból menstruacyjny
Układ rozrodczy
Endometrioza często lokalizuje się w miednicy mniejszej, m.in w obrębie jajników, jajowodów, więzadeł macicznych czy w mięśniówce macicy. Ból, który towarzyszy chorobie, trwa zwykle ponad 6 miesięcy i wiąże się z bolesnymi miesiączkami oraz stosunkami płciowymi. Jest umiejscowiony głęboko i w podbrzuszu, może pojawiać się niespodziewanie także w trakcie cyklu miesiączkowego. Często ma tępy, pulsujący i ostry charakter oraz nasila się pod wpływem aktywności fizycznej.
Przeczytaj: Macica pod lupą – budowa, funkcje, ewentualne choroby i metody badania macicy
Układ pokarmowy
Pacjentki chorujące na endometriozę zgłaszają również objawy jelitowe, np. wzdęcia, biegunki i zaparcia, najczęściej tuż przed miesiączką i w jej trakcie oraz ból podczas oddawania stolca. Ektopowa tkanka może lokalizować się w okolicach jelita grubego i odbytu, rzadziej żołądka.
Układ moczowy
Endometrioza może zajmować także błonę śluzową pęcherza moczowego. Powoduje wówczas nagłe parcie na mocz, zwiększa częstość oddawania moczu i może wywoływać ból podczas korzystania z toalety.
Objawy psychiczne
Endometrioza jest jedną z najważniejszych przyczyn niepełnosprawności i obniżenia jakości życia wśród kobiet i nastolatek. Często towarzyszy jej przewlekły ból oraz trudności z zajściem w ciążę, co może skutkować znacznym obniżeniem nastroju i kryzysem psychicznym.
Nietypowe objawy endometriozy
Niektóre dolegliwości mogą wydawać się pozornie niezwiązane z tą chorobą, jednak ektopowa tkanka endometrium może lokalizować się w obrębie całego organizmu, stąd tak zróżnicowane objawy. Endometriozie towarzyszy czasem cykliczny ból kończyny dolnej, który przypomina rwę kulszową. Niekiedy choroba zajmuje płuca i wówczas może objawiać się krwiopluciem i dusznościami.
Warto wiedzieć: Rwa kulszowa – leczenie i profilaktyka